Asidvishayaha

nārada uvāca | atra te varṇayiṣyāmi itihāsaṃ purātanam | purā kṛtayuge rājanniṣadhe nagare vare || 1 | āsīdvaiśyaḥ kuberābho nāmato hemakuṃḍalaḥ | kulīnaḥ satkriyo devadvijapāvakapūjakaḥ || 2 || kṛṣivāṇijyakarttāsau vividhakrayavikrayī | goghoṭakamahiṣyādi paśupoṣaṇatatparaḥ || 3 || payo dadhīni takrāṇi gomayāni tṛṇāni ca | kāṣṭhāni phalamūlāni lavaṇādrā rdipippalī || 4 || dhānyāni śākatailāni vastrāṇi vividhāni ca | dhātūnikṣuvikārāṃśca vikrīṇīte sa sarvadā || 5 || itthaṃ nānāvidhairvaiśya upāyairaparaistathā | upārjayāmāsa sadā aṣṭau hāṭakakoṭayaḥ || 6 || evaṃ mahādhanaḥ sotha hākarṇapalitobhavat | paścādvicārya saṃsārakṣaṇikatvaṃ svacetasi || 7 || taddhanasya ṣaḍaṃśena dharmakāryaṃ cakāra saḥ | viṣṇorāyatanaṃ cakre gṛhaṃ cakre śivasya ca || 8 || taḍāgaṃ khānayāmāsa vipulaṃ sāgaropamam | vāpyaśca puṣkariṇyaśca bahudhā tena kāritāḥ || 9 || vaṭāśvatthāmrakaṃkola jaṃbū niṃbādi kānanam | svasatvena tadā cakre tathā puṣpavanaṃ śubham || 10 || udayāstamanaṃ yāvadannapānaṃ cakāra saḥ | purādbahiścaturdikṣu prapāṃ cakre'tiśobhanām || 11 || purāṇeṣu prasiddhāni yāni dānāni bhūpate | dadau tāni sadharmmātmā nityaṃ dānaparastadā || 12 || yāvajjīvakṛte pāpe prāyāścittamathākarot | devapūjāparo nityaṃ nityaṃ cātithipūjakaḥ || 13 || tasyetthaṃ varttamānasya saṃjātau dvau sutau nṛpa | tau suprasiddha nāmānau śrīkuṃḍala vikuṃḍalau || 14 || tayormūrdhni gṛhaṃ tyaktvā jagāma tapase vanam | tatrārādhya paraṃ devaṃ goviṃdaṃ varadaṃ prabhum || 15 || tapaḥkliṣṭa śarīro'sau vāsudevamanāḥ sadā | prāptaḥ sa vaiṣṇavaṃ lokaṃ yatra gatvā na śocati || 16 || atha tasya sutau rājanmahāmāna samanvitau | taruṇau rūpasaṃpannau dhanagarveṇa garvitau || 17 || duḥśīlau vyasanāsaktau dharmakarmādyadarśakau | na vākyaṃ cāgatau māturvṛddhānāṃ vacanaṃ tathā || 18 || kumārgagau durātmānau pitṛmitraniṣedhakau | adharmaniratau duṣṭau paradārābhigāminau || 19 || gītavāditraniratau vīṇāveṇuvinodinau | vārastrīśatasaṃyuktau gāyaṃtau ceratustadā || 20 || cāṭukārajanairyuktau biṃboṣṭhīṣu viśāradau | suveṣau cāruvasanau cārucaṃdanarūṣitau || 21 || tathā sugaṃdhimālāḍhyau kastūrīlakṣmalakṣitau | nānālaṃkāraśobhāḍhyau mauktikāhārahāriṇau || 22 || gajavājirathaughena krīḍaṃtau tāvitastadā | madhupānasamāyuktau parastrīratimohitau || 23 || nāśayaṃtau pitṛdravyaṃ sahasraṃ dadatuḥ śatam | tasthatuḥ svagṛhe ramye nityaṃ bhogaparāyaṇau || 24 || itthaṃ tu taddhanaṃ tābhyāṃ viniyuktamasadvyayaiḥ | vārastrī viṭa śailūṣa malla cāraṇa baṃdiṣu || 25 || apātre taddhanaṃ dattaṃ kṣiptaṃ bījamivoṣare | na satpātre ca taddattaṃ na brāhmaṇamukhe hutam || 26 || nārcito bhūtabhṛdviṣṇuḥ sarvapāpapraṇāśanaḥ | ubhayoreva taddravyamacireṇa kṣayaṃ yayau || 27 || tatastau duḥkhamāpannau kārpaṇyaṃ paramaṃ gatau | śocamānau tu muhyaṃtau kṣutpīḍāduḥkhapīḍitau || 28 || tayostu tiṣṭhatorgehe nāsti yadbhujyate tadā | svajanairbāṃdhavaissarvaiḥ sevakairupajīvibhiḥ || 29 || dravyābhāve parityaktau ciṃtyamānau tataḥ pure | paścāccauryyaṃ samārabdhaṃ tābhyāṃ ca nagare nṛpa || 30 || rājato lokato bhītau svapurānniḥsṛtau tadā | cakraturvanavāsaṃ tau sarveṣāmupapīḍitau || 31 || jaghnatuḥ satataṃ mūḍhau śitairbāṇairviṣārpitaiḥ | nānāpakṣivarāhāṃśca hariṇānrohitāṃstathā || 32 || śaśakāñchallakāngodhānśvāpadāṃścetarānbahūn | mahābalau bhillasaṃgāvākheṭakabhujau sadā || 33 || evaṃ māṃsamayāhārau pāpāhārau paraṃtapa | kadācidbhūdharaṃ prāpto hyeko'nyaśca vanaṃ gataḥ || 34 || śārdūlena hato jyeṣṭhaḥ kaniṣṭhaḥ sarpadaṃśitaḥ | ekasmindivase rājanpāpiṣṭhau nidhanaṃ gatau || 35 || yamadūtaistatobaddhvā pāpairnītau yamālayam | gatvābhijagaduḥsarve te dūtāḥ pāpināvubhau || 36 || dharmarāja narāvetāvānītau tava śāsanāt | ājñāṃ dehi svabhṛtyeṣu prasīda karavāma kim || 37 || ālocya citraguptena tadā dūtāñjagau yamaḥ | ekastu nīyatāṃ vīra nirayaṃ tīvravedanam || 38 || aparaḥ sthāpyatāṃ svargeyatra bhogā hyanuttamāḥ | kṛtāṃtājñāṃ tataḥ śrutvā dūtaiśca kṣiprakāribhiḥ || 39 || nikṣipto raurave ghore yo jyeṣṭho hi narādhipa | teṣāṃ dūtavaraḥ kaściduvāca madhuraṃ vacaḥ || 40 || vikuṃḍala mayā sārddhamehi svargaṃ dadāmi te | bhuṃkṣva bhogānsudivyāṃstvamarjitānsvena karmaṇā || 41 || iti śrīpādme mahāpurāṇe svargakhaṃḍe triṃśo'dhyāyaḥ || 30 ||